Điều gì là cốt lõi trong mối quan hệ của nhà đầu tư và công ty?
Tác giả: Sophia Trang Chu, Trưởng nhóm Tư vấn Đầu tư, Mekong Capital
12/07/2023.
Đầu năm 2023, một công ty dưới sự quản lý của tôi đã bổ nhiệm Tổng Giám đốc (CEO) mới. Tôi ngay lập tức tự hỏi: “Mình sẽ phải làm thế nào để có thể thiết lập được một mối quan hệ cộng sự dựa trên sự tin tưởng với cô ấy?”. Tôi biết rằng cô ấy đã có kinh nghiệm dày dặn ở rất nhiều vị trí cấp cao. Cô ấy là một người cương trực, hành động nhanh và tập trung vào kết quả. Khi chúng tôi giới thiệu với đội ngũ lãnh đạo của công ty về Phương pháp Kiến tạo Đột phá – một phần trong phương pháp Đầu tư lấy tầm nhìn làm định hướng (VDI) của chúng tôi, cô ấy thậm chí đã nói thẳng với tôi và đội ngũ Mekong Capital rằng: “Tôi nghĩ chúng ta không nên lãng phí thời gian thảo luận về chủ đề này. Chúng ta cần tập trung vào hành động vì đó là điều mà công ty cần tại thời điểm hiện tại“.
Khi nghe những lời chia sẻ thẳng thắn của CEO mới, tôi không khỏi cảm thấy thất vọng. Nhưng khi tôi suy ngẫm về những lời cô ấy nói, và tôi quyết định thử đặt mình vào vị trí của cô ấy. Rõ ràng cô ấy đang đối mặt với những vấn đề cấp bách đòi hỏi sự chú ý của chúng tôi, và chúng tôi tại Mekong cần ưu tiên giải quyết chúng. Mặc dù tôi đang rất cố gắng để có thể đồng cảm được với cô ấy, nhưng tôi vẫn hoài nghi về bản thân mình: “Làm thế nào tôi có thể hiểu được những gì cô ấy đang trải qua? Có vẻ như cô ấy đang xem tôi như một người ngoài cuộc, một người đang đứng trên một chiếc thuyền khác, và không thể hiểu được những gì đang xảy ra trên con thuyền của cô ấy”.
Là Trưởng nhóm Tư vấn Đầu tư, tôi biết mình cần tìm cách xây dựng một mối quan hệ tin tưởng lẫn nhau với cô ấy để cô ấy có thể mở lòng hơn và chia sẻ với tôi những khó khăn của mình. Thực sự điều đó không hề dễ, nhưng nó đóng vai trò quan trọng trong việc Mekong Capital có thể tạo ra giá trị và để tôi có thể đóng góp vào sự thành công của công ty. Và tôi không thể làm điều đó cho đến khi tôi thực sự nghe được những khó khăn, quan ngại, những căng thẳng và vấn đề của cô ấy. Như nhiều doanh nghiệp khác, công ty đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng sau đại dịch Covid-19; và nếu cô ấy không thể dẫn dắt công ty thành công trong vai trò CEO, sẽ không còn cách nào để vực công ty lên lại.
Trong cuộc họp tiếp theo với cô ấy, tôi bắt đầu bằng một câu hỏi: “Vấn đề nào bức bối nhất mà chị muốn thảo luận hôm nay?”
Ban đầu còn do dự, sau cô ấy dần mở lòng và chia sẻ nhiều hơn về những khó khăn của cô trong vai trò mới của mình. Tôi có thể cảm nhận được những quan ngại và căng thẳng của cô trong thời gian chuyển giao, khi cô ấy phải đảm nhận thêm nhiều trách nhiệm mới.
Thành thực mà nói, tôi dành phần lớn thời gian trong các cuộc họp chỉ để lắng nghe – tập trung lắng nghe những gì cô ấy chia sẻ. Tôi không chỉ chú ý đến nội dung của những lời nói, mà còn đến ngôn ngữ cơ thể và ngữ cảnh đằng sau mỗi chia sẻ của cô. Tôi phát hiện ra rằng cô ấy đang đối mặt với khá nhiều vấn đề rối rắm không rõ ràng, hoang mang về trách nhiệm của mình và thất vọng về những người khác. Tôi còn nghe được cô ấy bắt đầu đổ lỗi cho những người khác, cho hoàn cảnh và thậm chí là chính bản thân mình.
Sau mỗi cuộc họp, những hành động tiếp theo được đưa ra, và khá nhiều trong số đó thuộc về trách nhiệm của tôi. Là Trưởng nhóm Tư vấn Đầu tư, tôi đảm nhận đồng thời nhiều vai trò. Tôi là coach của cô ấy trong các cuộc trò chuyện về VDI. Tôi còn vừa là đại diện cho Mekong Capital cho khoản đầu tư này, và là thành viên Hội đồng Quản trị (HĐQT) của công ty. Với vai trò là thành viên HĐQT của công ty, một trong những trách nhiệm của tôi là đảm bảo rằng CEO thực hiện tốt vai trò của mình, và có thể dẫn dắt công ty hiệu quả.
Trong tình huống hiện tại, điều mà CEO của tôi cần nhất là sự rõ ràng. Cô ấy cần phải tự mình làm rõ mọi thứ và tôi hứa rằng tôi sẽ làm hết sức trong khả năng của mình để hỗ trợ cô ấy.
Đối với những lĩnh vực chuyên môn mà tôi chưa có nhiều kinh nghiệm, tôi chia sẻ với các chuyên gia khác tại Mekong và lên lịch cho họ gặp cô ấy. Sau mỗi cuộc họp, tôi đều giữ đúng lời hứa của mình trong từng việc mà tôi đảm nhận. Tôi chủ động thông báo với cô ấy về thời gian phản hồi cho mỗi hành động mà tôi làm. Tôi đã cho cô ấy thấy rằng tôi giữ tính chính trực trong mọi lời nói và hành động của mình. Khi tôi suy ngẫm lại, đây chính là điểm chuyển hóa mấu chốt trong mối quan hệ của tôi với CEO. Tôi đã kiên định lấy bản thân mình làm gương vì tôi tin rằng không lâu sau đó, cô ấy sẽ có được sự tin tưởng để đưa tôi lên con thuyền của cô.
Hơn thế nữa, tôi chia sẻ rất chân thành và cam kết cho sự thành công của cô ấy ở vị trí CEO, cũng như sự thành công của công ty. Tôi giải thích vì sao sự thành công của cô ấy quan trọng đối với cả tôi và Mekong Capital. Sau khi có được sự cho phép của cô ấy, tôi hứa sẽ trao đổi thẳng thắn nếu tôi nhận thấy bất cứ điều gì bị thiếu sót tại công ty, và chia sẻ chân thành các suy nghĩ cũng như ý tưởng của mình với cô.
Qua thời gian, tôi đã xây dựng được một mối quan hệ vững chắc, dựa trên sự tin tưởng lẫn nhau với cô ấy. Cô ấy bắt đầu xem tôi như một cộng sự đáng tin cậy – như một trong các thủy thủ trên chiếc thuyền của cô ấy, và cô mở lòng hơn về những khó khăn và thách thức của mình. Cô chia sẻ với tôi nhiều hơn, thậm chí còn hỏi các câu hỏi về những gì cô ấy không rành mà không còn lo ngại bị đánh giá. Tôi cảm thấy cô ấy bắt đầu xem tôi như đang đứng trên cùng một chiếc thuyền, và cùng nhau tìm ra cách lèo lái con thuyền công ty vượt qua sóng gió, từng bước từng bước tiến gần hơn đến tầm nhìn 2025 của công ty.
Nhìn lại 6 tháng qua, tôi thấy một phiên bản khác ở cộng sự của mình, CEO của tôi. CEO mà tôi biết rất quyết đoán, hành động nhanh và tập trung vào kết quả, bây giờ cô ấy còn có khả năng tự nhận thức rất cao về bản thân và sẵn sàng lùi lại một bước để đi xa hơn nếu cần. Cô ấy thực sự cam kết với sự thành công của công ty như thể cô ấy chính là người sáng lập. Tôi nhìn thấy ít sự khó khăn hơn, ít hoang mang hơn, bớt đi sự căng thẳng trên đôi vai hơn. Bây giờ tôi nhìn thấy một thuyền trưởng tự tin với con thuyền, phi hành đoàn và hướng đi của mình. Công ty đang phát triển mạnh mẽ, với một nền văn hóa lãnh đạo vững chắc và mức độ trách nhiệm cao. Mối quan hệ của chúng tôi tiếp tục là mối quan hệ tin tưởng và tôn trọng lẫn nhau.
Tôi nhận ra rằng mối quan hệ giữa nhà đầu tư và CEO của công ty sẽ hiệu quả nhất khi tôi lắng nghe một cách cởi mở và chân thành đối với những thách thức mà CEO của tôi đang phải đối mặt. Tôi truyền tải cam kết của mình không chỉ thông qua lời nói, mà còn thông qua hành động. Tôi trao quyền và tôn trọng hoàn toàn quyết định của họ. Phương pháp này, chúng tôi gọi là Bản thể học, để có thể mở cánh cửa trái tim của người sáng lập/CEO và giúp họ nhìn thấy tiềm năng lãnh đạo của chính mình, và góp phần nâng cao hiệu suất kinh doanh.
Tôi hiểu rằng coaching chỉ tạo giá trị cho CEO trên cả phương diện cá nhân và công ty khi đó là một mối quan hệ cộng sự đích thực, khi chúng tôi đều là những người thủy thủ đáng tin cậy trên cùng một chiếc thuyền. Chìa khóa cho mối quan hệ coaching đó không phải là chỉ dẫn, nhắc nhở hoặc cho giải pháp.
Nó chỉ đơn giản là… lắng nghe.
Từ đó, chúng tôi có thể xây dựng một mối quan hệ cộng sự tạo ra giá trị, thúc đẩy những thay đổi tích cực và đạt được tăng trưởng bền vững trong bất kỳ công ty được đầu tư nào của chúng tôi.
Và đó là cách chúng tôi vận hành những chiếc thuyền của mình.
Vui lòng nhấn vào nút dưới đây để đăng ký nhận bản tin quý của Mekong Capital.
Mekong Capital đầu tư vào các ngành theo xu hướng tiêu dùng và đóng góp giá trị gia tăng cho doanh nghiệp theo mô hình Đầu tư Lấy Tầm nhìn làm Định hướng. Các công ty nhận đầu tư thường nằm trong số các doanh nghiệp tăng trưởng nhanh nhất trong ngành hàng tiêu dùng tại Việt Nam.
Đầu năm 2022, người sáng lập Mekong Capital, Chris Freund, đã xuất bản cuốn “Chuyện Lẩu Cua”, một câu chuyện về một đàn cua bị bắt bỏ vào nồi nước sôi. Thoạt nhìn, “Chuyện Lẩu Cua” trông như một quyển truyện tranh thiếu nhi với trang bìa đầy màu sắc và nét vẽ giàu tính biểu cảm theo phong cách hoạt hình. Nhưng càng về sau, độc giả dễ dàng nhận thấy rằng câu chuyện hàm chứa một thông điệp quan trọng cho các doanh nghiệp về chuyển hóa, năng lực lãnh đạo và việc tập trung vào một tầm nhìn rõ ràng.
Sách đang có bán tại Tiki (bìa cứng): bit.ly/38baF8a
Để lại nhận xét