Buổi kiến tạo Tầm nhìn diễn ra thế nào?

Tác giả: Trương Diệu Lê, Tổng Giám Đốc tại Mekong Capital

20/11/2023

—

Tôi thường không nhận lời tham gia các cuộc họp vào giờ ăn trưa. Là người hướng nội bẩm sinh, vào giờ ăn trưa, tôi thường ngồi ở bàn hoặc dùng bữa với đồng nghiệp, bạn bè để thư giãn và tái tạo năng lượng. Nhưng gần đây, tôi đã nhận lời một cuộc họp ngoại lệ vào giờ ăn trưa. Đó là cuộc gặp với Phương Trang và Dương thuộc đội Tuyển dụng của Mekong Capital. Các bạn đề nghị họp để tìm hiểu về cách thiết lập các báo cáo phân tích dữ liệu (BI) đã giúp các thành viên trong Khối Vận hành của tôi làm việc hiệu quả hơn như thế nào. Mục đích của cuộc họp là để khám phá ra điều gì đó mới cho báo cáo phân tích dữ liệu của đội Tuyển dụng. Tôi đồng ý tham gia cuộc họp với chút lưỡng lự, và cuộc họp đó đã…, chà, để tôi kể cho bạn nghe cuộc họp đó đã dẫn đến điều gì nhé.

Trong cuộc họp trưa ấy về báo cáo phân tích dữ liệu BI, đầu tiên, tôi hỏi Dương và Phương Trang về Tầm nhìn (thể hiện mục tiêu mà phòng ban đó cần đạt được sau 3-5 năm) của đội Tuyển dụng. Tôi luôn bắt đầu với tầm nhìn, bởi đó là kim chỉ nam soi đường cho mọi hành động của một đội. Một đội nhóm không thể triển nở và tạo ra kết quả đột phá khi không sở hữu một tầm nhìn truyền cảm hứng cho họ. Khi chúng tôi cùng nhìn vào Tầm nhìn của đội Tuyển dụng, tôi hỏi Dương và Phương Trang: “Hai bạn có thấy bản thân mình trong Tầm nhìn này không? Tầm nhìn này có lôi cuốn và tạo động lực cho các bạn không?“

Trương Diệu Lê, Tổng Giám đốc, Mekong Capital

Phương Trang và Dương đưa mắt nhìn nhau. Các bạn chia sẻ rằng đội Tuyển dụng vừa mới tạo ra tầm nhìn này khoảng hai tuần trước. Tuy nhiên, khi tôi hỏi sâu thêm về mối liên kết của các bạn với Tầm nhìn này, tôi không cảm nhận được nét hào hứng và bừng sáng trong ánh mắt của các bạn. Thế là tôi nói ra suy nghĩ đó và khẳng định, “Các bạn ơi, đây là tầm nhìn của các bạn. Tầm nhìn này cần phải lôi cuốn đối với các bạn. Nếu không, tầm nhìn đó sẽ không có ý nghĩa gì cả.” Sau khi chúng tôi trao đổi thêm sâu hơn, Phương Trang và Dương quyết định kiến tạo lại tầm nhìn của đội Tuyển dụng. Chúng tôi cùng lên lịch cho một buổi kiến tạo tầm nhìn với cả đội Tuyển dụng một tuần sau đó.

Kết quả chung cuộc cho buổi kiến tạo tầm nhìn: Tại buổi kiến tạo tầm nhìn, tất cả các thành viên của đội Tuyển dụng có mặt đúng giờ. Tôi bắt đầu bằng việc mời các bạn đưa ra kết quả chung cuộc mà các bạn muốn đạt được vào cuối buổi. Cả đội cùng đồng thuận rằng kết quả chung cuộc của buổi này là cùng nhau kiến tạo một tầm nhìn mới rõ ràng, mạnh mẽ và lôi cuốn với các bạn. Các bạn muốn tầm nhìn mới sẽ truyền năng lượng và sức mạnh cho bản thân. Tầm nhìn mới sẽ phản ánh mục tiêu đột phá mà đội Tuyển dụng cam kết đạt được vào năm 2026.

Hiện trạng: Bước tiếp theo, tôi mời đội Tuyển dụng chia sẻ tình hình hiện tại của mỗi bạn, cụ thể là chia sẻ về những kết quả các bạn đã đạt được, những gì các bạn làm mà đang hiệu quả, những gì các bạn chưa làm mà cần làm để đạt kết quả tốt hơn, những khó khăn mà các bạn đang gặp phải, v.v. Bằng cách chia sẻ những suy nghĩ nội tại, nỗi đau, niềm vui, mối quan tâm, nỗi sợ, v.v. đó, mỗi thành viên có thể trải lòng và chia sẻ những suy nghĩ sâu lắng với cả đội, thay vì tránh né chúng. Còn tôi, tôi chú tâm lắng nghe từng chia sẻ và lặp lại về điều tôi nghe được để các bạn cảm thấy được lắng nghe và thấu hiểu. Mục đích của việc này là để các bạn có thể hoàn toàn trải lòng những vướng mắc của bản thân, nhằm giúp tâm trí trở nên thoáng đãng và cởi mở. Dựa trên kinh nghiệm của tôi, rất nhiều người dễ dàng buông bỏ lo lắng và cảm xúc tiêu cực sau khi chia sẻ và được lắng nghe. Và đó là những gì chúng tôi đã làm cùng nhau – mỗi thành viên của đội Tuyển dụng chia sẻ hiện trạng của mình, để tâm trí chúng tôi thật thoáng đãng và cởi mở để sẵn lòng đón nhận những khả năng mới.

Nguyện vọng cá nhân: Sau khi cả đội chia sẻ hết mọi vướng mắc trong lòng, tôi mời các thành viên viết xuống những gì mỗi bạn muốn đạt được vào năm 2026, những gì sẽ làm bạn thấy mãn nguyện và được truyền sức mạnh trong vai trò là nhà tuyển dụng, những kết quả bạn muốn Mekong Capital đạt được, các công ty trong danh mục đầu tư đạt được, cả đội Tuyển dụng đạt được và từng thành viên đạt được. Với các câu hỏi quan trọng này, mỗi thành viên dành thời gian để suy nghĩ và viết nguyện vọng của mình xuống. Tiếp đó, từng bạn chia sẻ nguyện vọng của mình cho cả đội một cách đầy nhiệt huyết. Tôi bắt đầu nhìn thấy những tia sáng lấp lánh trong ánh mắt khi các bạn nói về tương lai và những gì quan trọng với các bạn. Nghe được những chia sẻ đó, tôi hiểu hơn về từng thành viên và cảm thấy kết nối với mỗi cá nhân hơn. Các bạn mong muốn được tham gia, góp sức cho tập thể và những gì các bạn muốn đạt được là cho một cộng đồng rộng lớn hơn là chỉ bản thân của mỗi người. Qua những chia sẻ đó, cả đội tạo ra một thế giới ngập tràn những khả năng mới trong tương lai.

Kiến tạo bản Tầm nhìn: Điều tiếp theo chúng tôi cần làm là đi vào mục tiêu chính của cuộc họp: Viết ra bản Tầm nhìn. Chúng tôi cần trả lời bốn câu hỏi:

1. Kết quả gì: Đội Tuyển dụng muốn đạt được những kết quả đột phá nào vào năm 2026?
2. Làm thế nào: Bí quyết của chúng tôi là gì?
3. Ai: Chúng tôi cần có tố chất gì và giỏi chuyên môn gì để đạt được kết quả đột phá trên đây?
4. Tác động gì: Kết quả đột phá của chúng tôi sẽ có tác động thế nào đến Mekong Capital/ những công ty thuộc danh mục đầu tư/ cả đội Tuyển dụng/ bản thân tôi?

Chúng tôi dành nhiều thời gian để tìm ra câu trả lời cho mỗi câu hỏi. Đội Tuyển dụng gồm 4 thành viên: Dương, Phương Trang, Trâm và Như. Phương Trang đưa ra câu đề xuất trả lời cho câu hỏi thứ nhất. Sau đó, tôi hỏi cả đội: “Có ai không đồng thuận với câu đề xuất này không?“. Thật tốt khi tôi nhìn thấy một cánh tay giơ cao – đó là Trâm. Tôi mời Trâm lặp lại câu đề xuất của Phương Trang và chia sẻ là bạn hiểu câu đề xuất đó thế nào. Tiếp đó, Trâm và Phương Trang trao đổi để Trâm hiểu rõ câu đề xuất của Phương Trang trước. Rồi Trâm đưa ra một câu đề xuất mới để thay cho câu đề xuất gốc của Phương Trang. Hai bạn tiếp tục thảo luận đến khi hoàn toàn hiểu ý nghĩa và thế giới quan của nhau. Sau đó, Phương Trang đồng ý thay câu đề xuất gốc của mình bằng câu đề xuất của Trâm. Điều này có nghĩa là vai trò làm chủ cuộc thảo luận chuyển từ Phương Trang sang Trâm. Tôi thường gọi đây là chuyển giao “lá cờ” cho chủ mới. Người làm chủ cuộc thảo luận là người cầm cờ, và khi nào bạn ấy sẵn sàng đồng ý với một đề xuất mới, người làm chủ sẽ chuyển giao “lá cờ” cho người đưa ra đề xuất mới. Từ đó, Trâm nắm “lá cờ”, và người tiếp theo có đề xuất khác sẽ có cuộc trò chuyện 1:1 với Trâm.

Tôi tiếp tục hỏi “Có ai không đồng thuận với câu đề xuất này không?“. Và một cánh tay khác giơ lên. Cứ như vậy, tôi không nhớ đã đi qua bao nhiêu vòng để hoàn thiện câu tuyên bố thứ nhất. Từng từ được suy xét thấu đáo và cẩn thận, vì ẩn dưới mỗi một từ cụ thể là cả một thế giới chứa đựng ý nghĩa sâu rộng. Chúng tôi thậm chí ghi chú thêm định nghĩa cho một số từ, để ý nghĩa của từng từ được cả đội cùng hiểu như nhau. Tôi đặc biệt ấn tượng với đề xuất của Như về việc kết nối kết quả của đội Tuyển dụng với tầm nhìn của các công ty trong danh mục đầu tư – đó cũng chính là mục tiêu tối quan trọng của Mekong Capital.

Sau khi câu đầu tiên trong bản Tầm nhìn được tất cả mọi người đồng thuận, chúng tôi tiếp tục với ba câu còn lại. Tương tự như câu đầu tiên, đề xuất ban đầu được đưa ra cho câu hỏi thứ hai và tôi lại hỏi “Có ai không đồng thuận với câu này không?“. Lẽ dĩ nhiên, luôn có một cánh tay giơ lên. Chúng tôi tiếp tục làm như vậy cho đến khi không còn cánh tay nào giơ lên nữa, và mọi người trông đều hài lòng với bản Tầm nhìn.

Trong buổi họp, chúng tôi mời chị Nga Vương, một chuyên gia rất xịn xò trong ngành mà tôi rất ngưỡng mộ, một người dày dặn kinh nghiệm trong việc tuyển dụng các vị trí chủ chốt và xây dựng năng lực cho các đội tuyển dụng, tham gia cùng. Có một chuyên gia trong ngành hiểu về bí quyết tuyển dụng thành công các vị trí chủ chốt tham gia buổi họp thật sự là vô giá đối với buổi xây dựng tầm nhìn. Chị Nga Vương đã đặt nhiều câu hỏi, cũng như chia sẻ kiến thức ngành giúp đội tìm ra bí quyết và những gì mỗi thành viên có thể làm để trở thành chuyên gia tuyển dụng các vị trí chủ chốt cho các công ty thuộc danh mục đầu tư. Những kiến thức này không chỉ giúp cho cả đội Tuyển dụng xây dựng được bản Tầm nhìn, mà còn tìm được chiến lược và con đường để hiện thực hóa tầm nhìn của đội. Cá nhân tôi cũng được học hỏi nhiều kiến thức giá trị về lĩnh vực tuyển dụng và thu hút nhân tài.

Trong quá trình đồng thuận, chú tâm lắng nghe để thấu cảm là yếu tố then chốt. Tôi nhớ một lần, khi Phương Trang đang có vai trò làm chủ cuộc thảo luận và giữ “cờ” với câu đề xuất gốc. Còn em Như có một đề xuất mới để thay thế câu gốc. Ban đầu, Như định nói câu đề xuất của mình ngay lập tức trước khi hoàn toàn hiểu thấu ý nghĩa câu đề xuất gốc của Phương Trang. May mắn là tôi đã nhận ra điều đó. Tôi mời Như lặp lại những gì Phương Trang chia sẻ bằng ngôn ngữ của mình. Sau khi Như lặp lại, tôi hỏi Phương Trang rằng liệu Như đã hiểu trọn vẹn câu đề xuất gốc chưa. Phương Trang bổ sung thêm một phần mà Như đã sót. Tiếp đó, Như lặp lại phần bị sót đó và đặt câu hỏi để hiểu rõ hơn cho đến khi Như hiểu trọn vẹn câu đề xuất gốc của Phương Trang. Cuối cùng, Như nói “Em đã hiểu đề xuất của chị Trang rồi. Em không còn đề xuất thay đổi gì nữa“. Wow, tôi nghĩ trong lòng: “Chú tâm lắng nghe để thấu cảm và hiểu được thế giới quan của người khác có tác dụng thật tuyệt vời. Khi mọi người hiểu thế giới quan của nhau, họ bắt đầu nhận ra rằng thực ra họ đang chia sẻ cùng một quan điểm. Không ai cần thuyết phục ai. Không ai cần tranh cãi với ai. Chỉ cần lắng nghe và chia sẻ những gì chúng ta đã nghe được là đủ để kết nối và đi đến đồng thuận.”

Chị Lê (giữa) và Đội Tuyển

Ở cuối buổi, chúng tôi đã tạo ra bản Tầm nhìn mà tất cả mọi thành viên của đội Tuyển dụng cùng sở hữu. Phương Trang nói rằng bản Tầm nhìn mới này đã mở ra cho bạn những hành động mới mà bạn có thể làm ngay cho một số công ty thuộc danh mục đầu tư. Đây chính là dấu chỉ của một đội có được một Tầm nhìn đầy lôi cuốn và thôi thúc – bạn không thể chờ đợi thêm phút giây nào nữa, mà nôn nóng muốn làm ngay những việc cần thiết để đạt được Tầm nhìn. Một Tầm nhìn như vậy tồn tại một cách sống động ở chính phút giây này, ở hiện tại, chứ không phải một ngày nào đó xa xôi trong tương lai.

Yay, cuộc họp ngoại lệ vào giờ ăn trưa ấy đã thực sự rất đáng giá! Tôi cảm thấy thật hạnh phúc và trọn vẹn khi nhìn bốn nụ cười tươi sáng nở rộ vào cuối buổi kiến tạo Tầm nhìn hôm ấy.

“Đủ nắng, hoa sẽ nở. Đủ yêu thương, hạnh phúc sẽ đong đầy!”

Vui lòng nhấn vào nút dưới đây để đăng ký nhận bản tin quý của Mekong Capital.

Mekong Capital đầu tư vào các ngành theo xu hướng tiêu dùng và đóng góp giá trị gia tăng cho doanh nghiệp theo mô hình Đầu tư Lấy Tầm nhìn làm Định hướng. Các công ty nhận đầu tư thường nằm trong số các doanh nghiệp tăng trưởng nhanh nhất trong ngành hàng tiêu dùng tại Việt Nam.

Đầu năm 2022, người sáng lập Mekong Capital, Chris Freund, đã xuất bản cuốn “Chuyện Lẩu Cua”, một câu chuyện về một đàn cua bị bắt bỏ vào nồi nước sôi. Thoạt nhìn, “Chuyện Lẩu Cua” trông như một quyển truyện tranh thiếu nhi với trang bìa đầy màu sắc và nét vẽ giàu tính biểu cảm theo phong cách hoạt hình. Nhưng càng về sau, độc giả dễ dàng nhận thấy rằng câu chuyện hàm chứa một thông điệp quan trọng cho các doanh nghiệp về chuyển hóa, năng lực lãnh đạo và việc tập trung vào một tầm nhìn rõ ràng.

Sách đang có bán tại Tiki (bìa cứng): bit.ly/38baF8a

Theo dõi chúng tôi trên LinkedIn: