Cách trở thành đối tác tuyệt vời cho các công ty

Tác giả: Đỗ Khánh Vân – Giám đốc Tư vấn Đầu tư, Mekong Capital

——

Trong thế giới của phương pháp bản thể học, với tư cách là đối tác của các công ty được Mekong Capital đầu tư, các nhóm tư vấn đầu tư lựa chọn vai trò của mình theo cách phù hợp nhất để các công ty tạo ra cho họ những cách nhìn nhận dẫn đến hành động đột phá về hiệu suất. Bạn sẽ nghĩ rằng công việc của chúng ta chỉ là khiến người khác làm theo ý mình. Dù gì đi chăng nữa, tôi muốn chia sẻ với bạn một bài học lớn của tôi khi còn là Trưởng nhóm Tư vấn Đầu tư của LiveSpo – một trong những công ty thuộc danh mục đầu tư MEF IV.

——

Chị Đỗ Khánh Vân cùng với 3 nhà đồng sáng lập của LiveSpo.

Tháng 1/2022, 3 nhà sáng lập LiveSpo đã tuyên bố một Tầm nhìn chung: “Đến năm 2025, LiveSpo là một công ty dược chuyển đổi số có 1 triệu hộ gia đình sử dụng bào tử lợi khuẩn để thay thế thuốc kháng sinh”. Họ say mê với viễn cảnh tương lai đầy cảm hứng này, và tôi cũng vậy. Thay thế thuốc kháng sinh! Ai sẽ không vui mừng về điều này chứ? Tôi tự tin rằng với một Tầm nhìn tuyệt vời như vậy, việc dẫn dắt công ty sẽ như một giấc mơ!

Đến tháng 4/2022, nhóm tư vấn đầu tư của LiveSpo vẫn chưa hoàn thành được các các mục tiêu tăng trưởng quý mà tôi đã cam kết. Trong cuộc hội thoại giữa Chris Freund, tôi và 3 nhà sáng lập, anh CEO đã chia sẻ về khó khăn khi đội ngũ quản lý vẫn thiếu sự chủ động trong việc đưa ra hành động cần thiết dù anh đã thử nhiều cách để lôi cuốn họ vào Tầm nhìn của công ty. 

1 ngày sau, tôi nhận được lời mời họp riêng với Chris để làm việc hiệu quả hơn, tạo ra kết quả với tư cách Trưởng nhóm Tư vấn Đầu tư của LiveSpo.

Tôi nghe tim mình đập thình thịch. Lời mời đột ngột từ cố vấn của tôi – Chris ngay sau cuộc gặp với nhóm sáng lập LiveSpo dường như là một dấu hiệu “chẳng lành”: “Có phải Chris đang không tin tưởng mình trong vai trò trưởng nhóm đầu tư?”

Vào gặp Chris, tôi bối rối đi qua từng câu hỏi của anh ấy để khám phá ở đâu trong 15 yếu tố của mô hình lấy tầm nhìn làm định hướng (VDI) của Mekong Capital có thể hỗ trợ những người sáng lập giải quyết khó khăn của họ.

Kết quả, tôi đã vạch ra kế hoạch cho 4 cuộc gặp tiếp theo và một danh sách những câu hỏi để giúp định hướng cuộc nói chuyện của tôi với những người sáng lập. Trái ngược với những gì Chris nghĩ là “một buổi trao đổi thật hiệu quả”, tôi có cảm giác không trọn vẹn rất khó tả. Dù sao thì tôi vẫn sẽ thử làm việc với danh sách các câu hỏi này.

——

2 ngày sau, tôi có cuộc trò chuyện đầu tiên với CEO.

Thay vì được gợi mở với những khả năng mới, từng câu hỏi lần lượt khiến anh ấy mất dần kiên nhẫn: “Tôi không biết. Hãy nói cho tôi biết là tôi nên làm gì?”. Anh CEO có vẻ khá khó chịu, hướng cuộc họp của chúng tôi sang các chủ đề khác. 1 tiếng rưỡi đồng hồ trôi qua, chúng tôi – nói đúng ra là tôi, không đạt được kết quả gì cụ thể.

Trước khi cuộc họp kết thúc, vốn là người đề cao hiệu quả về thời gian, anh CEO đã đề xuất một cách lịch sự: “Hiện thời gian của tôi sẽ cần ưu tiên cho việc điều hành. Có lẽ chúng ta chỉ nên gặp nhau hai lần một tháng”.

Một giọng nói vang lên trong đầu tôi: “Hai bên đều đang nỗ lực hướng đến mục tiêu chung là Tầm nhìn của công ty. Với nhiều sự cố đang hiển hiện như vậy lẽ ra anh ấy nên hợp tác hơn chứ. Chẳng nhẽ anh ấy không thấy rằng tôi đang cố gắng giúp đỡ công ty ư?”

Nghĩ vậy tôi liền đáp trả: “Không, tôi yêu cầu chúng ta ít nhất nên gặp nhau 3 lần một tuần để cùng thảo luận và tháo gỡ khó khăn mà công ty đang gặp phải. Nếu chỉ là gặp nhau đã khó như vậy, tôi tự hỏi liệu chúng ta có phải là đối tác phù hợp với nhau hay không”.

Anh CEO không hề xem nhẹ câu nói này. Cuộc hội thoại đã nhanh chóng leo thang vượt ngoài kiểm soát của tôi: “Tôi cảm thấy thiếu tin cậy và mất niềm tin vào quan hệ đối tác của chúng ta sau những cuộc họp kiểu này. Tôi yêu cầu gặp trực tiếp Chris đến khi chúng ta tiếp tục làm việc sâu hơn”.

——

Phản ứng của anh ấy giống một cú đấm với tôi. “Hẳn là danh sách câu hỏi của mình có vấn đề rồi” – Tôi cảm thấy bất lực và danh sách câu hỏi là thứ đầu tiên tôi đổ lỗi. Sau nhiều thay đổi diễn ra tuần tự đúng sách vở tại LiveSpo, tôi vẫn không thể kiểm soát mối quan hệ giữa chúng tôi để công ty phát triển đúng như kỳ vọng. Danh tiếng của tôi trong ngành có thể bị đe dọa. Tự nhắc bản thân về niềm tin mà tôi dành cho Tầm nhìn của LiveSpo, tôi phải làm gì đó với những cảm xúc không trọn vẹn chưa được giải quyết, trước khi thực hiện thêm bất kỳ hành động nào.

Tôi liền liên hệ với Mahen Jonathan, huấn luyện viên của tôi. Sau khi nghe những gì đã xảy ra, Mahen hỏi tôi: 

– Nỗi sợ hãi lớn nhất của bạn ở đây là gì?

– Tôi sợ rằng khoản đầu tư này sẽ thất bại.

Mahen tiếp tục: “Còn gì nữa không?” 

Càng đào sâu hơn, tôi nhận ra: “Ẩn sâu trong tôi luôn có tiếng nói nội tâm rằng tôi chưa đủ tốt. Tôi có nhiều điểm mù. Và tôi luôn lo sợ rằng Chris và CEO của LiveSpo sẽ nhận ra điều đó”. Lời mời đặt lịch huấn luyện của Chris đã hiện ra với tôi như một sự ám chỉ rằng lựa chọn của tôi khi đầu tư vào công ty này với những người sáng lập này là sự sai lầm.

Vì ý nghĩ này mà một cách vô thức, khả năng lắng nghe của tôi trong những cuộc hội thoại với Chris hay với anh CEO chỉ bị bủa vây bởi nỗi sợ hãi và sự thôi thúc muốn chứng minh rằng tôi biết điều tôi đang làm. Tôi cứ nghĩ mình đã đặt mục tiêu hiện thực hóa tầm nhìn lên hàng đầu, nhưng thực ra, tôi đã đặt bản thân mình lên trước tiên.

Đây cũng là lời giải cho sự không thoải mái của CEO. Có lẽ anh ấy cũng cảm thấy điều đó từ cách tiếp cận của tôi tới anh ấy với một danh sách các câu hỏi.

Sự lựa chọn dường như trở nên sáng tỏ hơn bao giờ hết, để nỗi sợ điều khiển hành động của mình hoặc làm mọi thứ vì Tầm nhìn của công ty.

——

Tôi ngay lập tức đề nghị gặp CEO và 2 nhà đồng sáng lập để chia sẻ về tương lai mối quan hệ đối tác giữa chúng tôi. 

Tôi trút bỏ vỏ bọc cứng nhắc và thích kiểm soát của bản thân để thành thật mở lòng. Tôi muốn họ biết rằng tôi hoàn toàn nhận trách nhiệm cho những hành động vừa qua đã làm tổn hại mối quan hệ. Rằng tôi đã đặt sự nghi ngờ và lo lắng của bản thân cao hơn Tầm nhìn của công ty. Thật ngạc nhiên, anh CEO đã rất chăm chú lắng nghe tôi. Anh bình tĩnh ghi nhận những cảm xúc cũng như cam kết mà tôi dành cho công ty. Anh cũng đề xuất lịch trình họp hàng tuần mới xoay quanh những khó khăn anh ấy đang đối mặt với mục tiêu cùng nhau giải quyết và đưa công ty đến Tầm nhìn. 

Mối quan hệ giữa chúng tôi như bước sang một trang mới. Kể từ đó, mỗi ngày, tôi chọn làm việc và đặt bối cảnh cho các cuộc trò chuyện của tôi với những người sáng lập xung quanh mục tiêu chung. Tôi đã lấy lại được niềm tin từ CEO và đội ngũ của anh ấy. Các cuộc họp của chúng tôi một cách hiệu quả, đã mở ra những khám phá mới cho công ty. Anh ấy đã học cách giao tiếp chậm lại, lắng nghe đầy đủ về ước mơ của từng cá nhân trong đội ngũ quản lý, ghi nhận và liên hệ họ là những nhà lãnh đạo của LiveSpo.

Dù vẫn còn nhiều việc cần làm, nhưng LiveSpo đã có những chuyển biến tích cực trong việc xây dựng năng lực đội ngũ quản lý, liên tục củng cố niềm tin của họ với Tầm nhìn của công ty. Đội ngũ quản lý đã kết nối mục tiêu của họ với Tầm nhìn chung và chủ động ra quyết định và hành động để đưa công ty phát triển.

——

Trải nghiệm này một lần nữa khẳng định rằng không có ý tưởng, giải pháp tuyệt vời nào từ giải thích tới bắt buộc ai đó phải làm gì có bất kỳ tác động nào đến hiệu suất của họ. Giống như cách những vận động viên tài năng sẽ tìm kiếm những huấn luyện viên giỏi, những người giỏi nhất luôn muốn làm việc với những nhà lãnh đạo giúp họ phát huy hết tiềm năng của họ cũng như giúp họ trở thành những huấn luyện viên giỏi hơn. Chúng tôi coi mỗi công ty được đầu tư của mình là một vận động viên tuyệt vời và chúng tôi luôn bắt đầu từ cam kết của họ về một tương lai đột phá. Chừng nào các công ty của chúng tôi chưa thể khám phá ra điều gì phù hợp và tạo ra kết quả cho họ thì hành trình chuyển hóa bản thân để trở thành một người đối tác, huấn luyện viên của chúng tôi vẫn chưa kết thúc.

Nhìn lại quá trình kể từ khi gia nhập nhóm tư vấn đầu tư, tôi cũng thầm cảm ơn những cơ hội huấn luyện mà tôi có được tại Mekong Capital. Tôi tin rằng ai cũng có nỗi sợ hãi bên trong. Đó là điều hoàn toàn bình thường. Quan trọng là tôi đối diện và xử lý nỗi sợ này như thế nào, biết rằng tôi luôn có điểm tựa, người huấn luyện ở đó để giúp tôi vượt qua. Đó cũng là cách tôi lựa chọn để liên tục đổi mới bản thân trên cương vị đối tác cho các công ty.

04/10/2022

Vui lòng nhấn vào nút dưới đây để đăng ký nhận bản tin quý của Mekong Capital.

Mekong Capital đầu tư vào các ngành theo xu hướng tiêu dùng và đóng góp giá trị gia tăng cho doanh nghiệp theo mô hình Đầu tư Lấy Tầm nhìn làm Định hướng. Các công ty nhận đầu tư thường nằm trong số các doanh nghiệp tăng trưởng nhanh nhất trong ngành hàng tiêu dùng tại Việt Nam.

Đầu năm 2022, người sáng lập Mekong Capital, Chris Freund, đã xuất bản cuốn “Chuyện Lẩu Cua”, một câu chuyện về một đàn cua bị bắt bỏ vào nồi nước sôi. Thoạt nhìn, “Chuyện Lẩu Cua” trông như một quyển truyện tranh thiếu nhi với trang bìa đầy màu sắc và nét vẽ giàu tính biểu cảm theo phong cách hoạt hình. Nhưng càng về sau, độc giả dễ dàng nhận thấy rằng câu chuyện hàm chứa một thông điệp quan trọng cho các doanh nghiệp về chuyển hóa, năng lực lãnh đạo và việc tập trung vào một tầm nhìn rõ ràng.

Sách đang có bán tại Tiki (bìa cứng): bit.ly/38baF8a

Theo dõi chúng tôi trên LinkedIn: